Sprzątanie kuchni
Ostatnio, coraz więcej czasu
każdy z nas spędza w kuchni, która w większości mieszkań pełni również rolę
jadalni. Z idealnie czystego, lśniącego i ... bezosobowego laboratorium kuchnia -
zgodnie z wymaganiami mody - zamieniła się w przytulne wnętrze. Tutaj spożywa się bez pośpiechu (wreszcie!) wieczorny posiłek, tutaj
gromadzi się rodzina, a nierzadko przyjmuje się także bliskich znajomych i
przyjaciół. Ponieważ jednak w kuchni nadal przygotowuje się posiłki, musi ona
być również czysta, co wymaga sporo wysiłków z naszej strony.
Mycie i konserwacja ścian i podłóg
Mimo okna, dobrego
wywietrznika czy nawet wyciągu z okapem umieszczonego nad kuchenką, na
ścianach i suficie kuchni gromadzi się zawsze sporo lepkiego, tłustego kurzu.
Jeśli ściany malowane są farbą emulsyjną czy pokryte glazurą - utrzymanie ich w
czystości nie jest skomplikowane.
ŚCIANY POKRYTE FARBĄ KLEJOWĄ
wymagają więcej zabiegów. Pisząc o odkurzaniu w pokoju, wspomniałam o sposobie
prania szmatek, przeznaczonych do zbierania kurzu z sufitu; płukanie ich w
wodzie z domieszką gliceryny ma również zastosowanie przy czyszczeniu ścian
kuchennych malowanych farbą klejową.
ŚCIANY MALOWANE FARBĄ OLEJNĄ myje się gąbką zmoczoną w wodzie z dodatkiem detergentu. Mycie rozpoczynamy od
dołu, natomiast płukanie - od góry ściany. Lepki kurz łatwiej da się usunąć,
jeśli do wody dodamy trochę grubej soli kuchennej. Po spłukaniu i osuszeniu
dobrze jest przetrzeć ściany gąbką zwilżoną rzadkim krochmalem i pozostawić do
wyschnięcia. W czasie następnych porządków przekonamy się, jak łatwo ustępuje
ze ścian kurz zbierany razem z cienką warstwą krochmalu.
Jeśli cała kuchnia (łącznie z
sufitem) pomalowana jest farbą emulsyjną, można wypróbować sobie interesującą
metodę jej odświeżania. Otóż, zamykamy szczelnie okno, zakrywamy folią
plastykową wywietrznik, na czterech palnikach kuchenki ustawiamy płaskie rondle
z wodą, którą doprowadza się do wrzenia, zdejmuje pokrywki i ... wychodzimy z
kuchni, starannie zamykając drzwi. Para z gotującej się wody osiada na
ścianach, suficie i lakierowanych szafkach (inne meble zostają usunięte), a kiedy
gospodyni - uzbrojona w gąbkę na kiju, wiaderko i drabinkę - wkracza do kuchni,
pozostaje jej jedynie wytarcie ścian do sucha. Tę metodę, podaję jako
ciekawostkę.
ŚCIANY POKRYTE PŁYTKAMI
GLAZURY myje się ciepłą, mydlaną wodą z dodatkiem
sody oczyszczanej, rozpoczynając od dołu lub - nowoczesnymi środkami przeznaczonymi do mycia płytek. Spłukuje się obficie również ciepłą
wodą - tym razem rozpoczynając od góry. Następnie należy, wytrzeć ściany do
sucha miękką flanelką.
PODŁOGA W KUCHNI brudzi się
szybko, powinna więc być łatwa do utrzymania w czystości. Najczęściej stosowane
wykładziny to: terakota, rzadziej - lentex czy
deski. Jest ona trwała i łatwa do
utrzymania w czystości, ale zaliczana do podłóg tzw. zimnych. Niezbyt mocno
zabrudzoną, niezapuszczoną wystarczy codziennie przeciągnąć wilgotną szmatką z detergentem. Brudną, zadeptaną
szorujemy ryżową szczotką i ciepłą, mydlaną wodą. Następnie płuczemy i wycieramy
do sucha ściereczką. Bardzo brudną i zapuszczoną podłogę terakotową
trzeba szorować gorącą wodą z dodatkiem detergentu i amoniaku (1 łyżka stołowa
amoniaku na 1l wody), spłukać i wytrzeć do sucha. Po długim używaniu płytki
nieco tracą żywą barwę. Aby je odświeżyć, po umyciu i wysuszeniu wciera się w
podłogę (za pomocą grubego pędzla) ciepły olej lniany. Po 24 godz. czynność
powtarza się i ponownie czeka 24 godz., aby olej zupełnie wysechł. Na
zakończenie polerujemy podłogę wełnianą szmatką do połysku.
Podłoga z ksylolitu
(skałodrzewia), mniej efektowna i mniej trwała od płytek terakotowych, jest za
to "cieplejsza" i znacznie tańsza. Konserwuje się ją jak podłogę z
terakoty, a przecieranie pastą samopołyskową chroni skutecznie przed szybkim
zabrudzeniem.
FIRANKI W KUCHNI brudzą się szybciej
niż w pokojach i prać je znacznie trudniej. Dla ułatwienia sobie pracy
pamiętajmy o zamoczeniu ich na noc w zimnej, mocno słonej wodzie. Następnego
dnia należy prać w pralce czy ręcznie, nie zapominając o krochmaleniu. Mocno usztywnione firanki i zasłonki dłużej zachowują świeżość.
Utrzymanie w czystości urządzeń i naczyń
kuchennych
ZLEWOZMYWAKI EMALIOWANE,
produkowane obecnie, mają bardzo cienką polewę, trzeba, więc zawsze uważać, aby
jej nie uszkodzić. Odbitą emalię trudno uzupełnić, wszelkie dokładki i
malowanie farbą chlorokauczukową zawsze pozostaną widoczne i są niezbyt trwałe.
Pewnym zabezpieczeniem dna zlewozmywaka może być położona na nim plastykowa
kratka. Po każdym zmywaniu naczyń zlewozmywak myje się gąbką skropioną płynem
typu "Ludwik" czy dowolnym innym albo mieszaniną octu i soli (2 łyżki
stołowe soli na 1 szklankę octu) i starannie płucze.
ZLEWOZMYWAKI ZE STALI
NIERDZEWNEJ trzeba zawsze wycierać do sucha - zastarzałe ślady wody mogą
spowodować trwałe zmatowienie ich powierzchni. Tłuste plamy po zmywaniu naczyń
usuwamy szmatką zwilżoną denaturatem. Nie czyścić proszkiem do szorowania!
Używać wyłącznie płynów! Pilnować szczelności kranów; brązowe zacieki po
kapiącej z kranu wodzie są trudne do zlikwidowania. Jeżeli miejscowa woda jest
twarda (wapienna), na stali zlewozmywaka mogą pokazać się białe, trudne do
usunięcia plamy. Trzeba wówczas przygotować mieszaninę 2 łyżek stołowych wody z
1 łyżką stołową octu, odczekać 15 min., a następnie maczać w niej szmatkę i
zmywać białe ślady, spłukując czystą wodą.
WIADRO NA ODPADKI musi być
opróżniane codziennie. Przynajmniej raz na tydzień myje się je gorącą wodą z
dodatkiem detergentu, płucze, wyciera szmatką zwilżoną spirytusem
denaturowanym, jeszcze raz płucze i suszy. Aby zabezpieczyć wiadro przed
zabrudzeniem, wkłada się do wiadra, dopasowany rozmiarem worek jednorazowy.
Wypełnioną odpadkami zamyka się gumką i wrzuca do ogólnych pojemników lub
domowych zsypów. Jest to sposób praktyczny i higieniczny, gdyż wiadro wówczas
nie brudzi się i wystarczy je tylko przepłukać gorącą wodą. Zamknięte woreczki
w ogólnym pojemniku nie stają się przynętą dla much i gryzoni.
CERATA NA KUCHENNYM STOLE (jeszcze bywają) długo zachowa świeżość i elastyczność, jeśli codziennie będziemy ją przecierać
miękką szmatką zmoczoną w mieszaninie słodkiego mleka i wody (w proporcji 1:1)
lub w wodzie z dodatkiem octu. Bardzo brudną i zapuszczoną ceratę domyjemy
ekstrakcyjną benzyną (ostrożnie ogień!). Spłukać wodą z amoniakiem i wytrzeć do
sucha. Nie myć ceraty żadnym detergentem, nawet słabym.
KUCHENKĘ należy konserwować i
systematycznie dbać o jej czystość. Co pewien czas przeprowadzamy generalne
jej mycie.
HACZYKI NA PRZYSSAWKACH są
ogromnie użyteczne w każdej kuchni. Wiesza się na nich siteczka, tarki,
rękawice do garnków i inne drobiazgi, które lubimy mieć pod ręką. Niestety, aby
się "przyssały" wymagają idealnie gładkiej powierzchni ściany i nie
we wszystkich kuchniach można z nich korzystać. Trzymają się na glazurze,
laminacie i gładkiej, lakierowanej powierzchni mebli. Czasem i tak odpadają, zwłaszcza,
jeśli powierzchnia do której były przyssane, nie została dokładnie oczyszczona.
Po umyciu wodą z detergentem dobrze jest przetrzeć kawałek ściany odrobiną
eteru (ostrożnie ogień!). Haczyki umyte, opłukane i wysuszone zanurzyć na
chwilę we wrzątku i natychmiast przyssać w te miejsca, lekko przyciskając.
Umocowane tym sposobem, trzymają się najlepiej. Podobno równie skutecznym sposobem
jest posmarowanie przyssawki odrobiną słodzonego, skondensowanego mleka i
natychmiastowe przyłożenie do ściany.
NACZYNIA KUCHENNE w
miarę używania tracą pierwotny połysk. Czyści się je mleczkami przeznaczonymi specjalnie do tego typu naczyń.
NACZYNIA KUCHENNE EMALIOWANE,
tzw. polewane, można czyścić każdym proszkiem do szorowania, Żółty nalot wewnątrz garnka zniknie po zagotowaniu w nim wody z
dodatkiem proszku do szorowania.
GARNKÓW I PATELNI TEFLONOWYCH
oraz ze stali nierdzewnej nie wolno szorować proszkiem ani ostrym zmywakiem.
Najlepiej myć je gąbką i płynem oraz obficie spłukiwać wodą. Przywartych
resztek potraw nie zdrapywać, lecz zalać gorącą, wodą i pozostawić, aż
odmiękną. Teflon wrażliwy jest nawet na zadrapania widelcem czy metalową łyżką,
dlatego potrawy w takich garnkach wolno mieszać jedynie drewnianą łyżką czy
specjalną łopatką. Nie stawiać naczyń teflonowych na bardzo mocnym ogniu i
uważać, aby płomień gazu nie wydostawał się poza garnek.
NACZYNIA SZKLANE ŻAROODPORNE
myje się mieszaniną soli z octem i spłukuje gorącą wodą. Mocno przypalone
należy zanurzyć na kilka godzin w misce z wodą z dodatkiem płynu do naczyń.
UCHWYTY DO NACZYŃ bakelitowe czy
drewniane myje się szczotką lub pędzelkiem maczanym w mydlanej wodzie.
Specjalnie starannie czyścimy połączenie uchwytu z rondlem.
INNE NACZYNIA I NARZĘDZIA
KUCHENNE, jak maszynka do mięsa, metalowe tarki, sitka, a także roboty kuchenne
powinno się myć natychmiast po użyciu. Nie dopuszczać do zaschnięcia na nich
resztek jedzenia.
DREWNIANE ŁYŻKI, KOPYSTKI,
DESECZKI myć gorącą wodą z proszkiem czy płynem do szorowania. Nie żałować
pracy, aby zawsze doszorować je do "białości". Nie zostawiać łyżek
drewnianych w garnku w czasie gotowania; po zamieszaniu wyjąć i włożyć do
zimnej wody, a następnie starannie umyć.
DO MYCIA NACZYŃ używa się
szczotek na rączce, kawałków gazy, gąbek lub kupnych małych zmywaczków, które
nie tylko myją, ale i szorują. Wszystkie one muszą być utrzymane w idealnej
czystości.
Zmywarka
Co zyskujemy mając zmywarkę? Jeśli ktoś myśli że, wydanie pieniędzy na zmywarkę to jedynie wyrzucone pieniądze w "błoto" czy też zupełnie niepotrzebna inwestycja w naszym gospodarstwie domowym to jest w wielkim błędzie. Często ciężko jest się nam przekonać do tego zakupu, bo przecież do tej pory jakoś było i się żyło. Pewnie że, można tak stwierdzić i równie dobrze idąc za tym tokiem myślenia moglibyśmy poruszać się wciąż konno niż przemierzać trasy znacznie szybciej i wygodniej autem.
Zatem dokonajmy krótkiej oceny:
- Czas - zmywając tradycyjnie potrzebujemy znacznie więcej naszego prywatnego czasu (jeśli średnio poświęcamy ok. 30 min. dziennie to w skali roku da to nam ponad tydzień stania przy zmywaku). Posiadając zmywarkę czas ogranicza się do włożenia naczyń i wyboru odpowiedniego programu.
- Koszt - zmywarka znacznie mniej pochłonie wody i energii by umyć tą samą ilość naczyń ( średnie zużycie 15l. wody i 1 kWh energii co daje nam koszt ok 1zł za jedno zmywanie ) My w tym czasie przepuścimy 30 l. wody, nie mówiąc o potrzebnej na ten cel energii i chęci.
- Uroda - zmywając nasze ręce narażone są bezpośrednio na działanie detergentów co w konsekwencji zniszczy nasze dłonie.
- Skuteczność - ludzkie ręce są w stanie znieść temperaturę (ok 40oC). Zmywarki osiągają znacznie wyższe temperatury pracy (nawet 70 oC), co sprawia, że wiecej bakterii zostanie usunietych.
- Więcej miejsca - po zmyciu naczyć dodatkowo musimy zaangażować miejsce na ich wysuszenie. Zmywarka zrobi to za nas, a dzięki odpowiednim środkom nabłyszczającym naczynia nabiorą połysku.
Mycie naczyń
Przystępując do mycia naczyń
należy pamiętać, że szczotki
do mycia naczyń są bardziej higieniczne niż zmywaki, które są siedliskiem
bakterii, a ponadto dzięki szczotkom oszczędza się ręce. Warto również
przyzwyczaić się do gumowych rękawiczek.
Mycie i konserwacja lodówki
Lodówka stała się sprzętem
pierwszej potrzeby i stanowi integralną część wyposażenia kuchni. Jeśli ma
pracować dobrze, przynajmniej 1 raz na kwartał powinno się ją odmrozić i
dokładnie wymyć. Nie chodzi tutaj bynajmniej tylko o usuniecie lodu (nowoczesne
lodówki mają teraz systemy odszraniania), ale głównie o pozbycie się przykrych
zapachów, brudu a przede wszystkim bakterii.
BEZWZGLĘDNIE ROZPOCZYNAMY OD
WYŁĄCZENIA LODÓWKI Z SIECI. Następnie wyjmujemy wszystkie produkty, szuflady,
półki i pozostawiamy drzwiczki otwarte na całą szerokość. Produkty owijamy w
dużą ilość gazet, aby jak najdłużej zachowały niską temperaturę (chyba, że mamy
drugą lodówkę albo miłą sąsiadkę, która nam te produkty przechowa). Problem
poniekąd sam się rozwiązuje zimą - ale pamiętajmy, że niektóre produkty nie
powinny być zamrażane! Półki i szuflady myjemy ciepłą, mydlaną wodą,
spłukujemy i wycieramy do sucha. Nie stosujemy żadnych środków
przyspieszających odpadanie szronu, tzn. nie podważamy go nożem, bo łatwo można
uszkodzić delikatne ścianki, nie wstawiamy rondelka z wrzącą wodą ani
rozgrzanego żelazka! Lodówka musi się odmrażać sama, a nasza rola ogranicza się
do usuwania odpadających kawałków szronu i wylewania wody gromadzącej się w
zamrażalniku.
PO ODMROŻENIU przystępujemy do
umycia wnętrza lodówki. Używamy ciepłej, mydlanej wody z dodatkiem sody
oczyszczonej (1 łyżka sody na 1l wody) i miękkiej szmatki, najlepiej gazy.
Spłukujemy czystą, ciepłą wodą i wycieramy do sucha flanelką. Ślady pleśni,
zauważone na ściankach lodówki, zmywamy płynem do naczyń lub wodą z octem (3
łyżeczki octu na 1l wody), spłukujemy i wycieramy do sucha flanelką. Do mycia
lodówki nie należy używać proszków do szorowania ani ostrych zmywaków.
CAŁKOWICIE ODMROŻONĄ LODÓWKĘ
przecieramy szmatką zwilżoną octem i czekamy, aż ulotni się
niemiły zapach. Dopiero wtedy przystępujemy do układania produktów
na półkach i w szufladach. Nie uruchamiać lodówki jeszcze lekko wilgotnej.
Grozi to natychmiastowym oszronieniem ścianek i zamrażalnika, a więc koniecznością
powtórnego odmrażania.
NIE WOLNO WKŁADAĆ DO LODÓWKI potraw
jeszcze ciepłych. Potrawy przechowuje się je w zamkniętych pojemnikach lub przykryte
dokładnie miękką, dobrze przylegającą folią. Przechowuje się tylko produkty
świeże. Przykry zapach pozostawiony przez nadpsute mięso czy zgniłe owoce
trudno później zlikwidować, nawet przy pomocy specjalnych dezodorantów. Mniej
uporczywe zapachy usunie 5 dag świeżo upalonej na patelni kawy ziarnistej,
zamknięte na kilka godzin w opróżnionej z produktów lodówce.
AGREGAT CHŁODNICZY (dostępny
od tylnej ścianki lodówki) powinien być odkurzany przynajmniej 2 razy w ciągu
roku. Pamiętajmy, aby robić to przy wyłączonej z gniazdka lodówce! Jest to
czynność delikatna. Odkurzając cienkim pędzelkiem musimy uważać, aby nie
uszkodzić ani nie zerwać żadnego z drucików. Gdy nie mamy zaufania do własnych
zdolności i precyzji ruchów, powierzmy tę pracę mężowi-majsterkowiczowi. Jeżeli
podczas pracy lodówki usłyszymy niepokojące hałasy, jeśli silnik nie pracuje
rytmicznie, jeśli poczujemy zapach przepalonej izolacji - bezzwłocznie
wyłączajmy lodówkę z sieci i wzywajmy na pomoc fachowca!
Za troskliwość o stan
techniczny, za utrzymywanie w czystości i właściwe obchodzenie się (np.
pamiętać, aby drzwiczki zamykać delikatnie, a nie gwałtownie!) lodówka
odwzajemni się sprawnym, bezusterkowym działaniem przez długie lata.